İSTANBUL – Gözaltında kaybedilen yakınlarının akıbetini sormak ve faillerin yargılanmasını talep etmek için Galatasaray Meydanı’nda 1995 yılından beri oturma hareketi yapan Cumartesi Anneleri/İnsanları bu hafta da meydandaydı. Kayıp yakınları 1023. haftada, Dargeçit’te gözaltında katledilenleri andı.
Galatasaray Meydanı’nda bir ortaya gelen kayıp yakınlarının bu haftaki açıklamasını gözaltında kaybedilen Nezir Duman’ın kızı Newroz Duman okudu.
Açıklamada öne çıkan başlıklar şöyle:
CEZASIZLIK HUKUKSAL KARA DELİK YARATIYOR: 1023. haftamızda gözaltında kaybetmelerle ilgili adaletin sağlanması talebiyle buluştuk. 1023 haftadır söylüyoruz: Devletler, ağır hak ihlalleri ile ilgili gerçeği açığa çıkarma, hatanın faillerini yargılama ve cezalandırma yükümlülüğü altındadır. Türkiye’de ise gözaltında kaybetmeler kelam konusu olduğunda devlet, bu tüzel yükümlülüğünü yerine getirmiyor bilakis, adalet sistemini bir cezasızlık aygıtına dönüştürüyor. Şuurlu bir yargı siyaseti olarak uygulanan cezasızlık, tüm toplumu tehdit eden hukuksal bir kara delik yaratıyor.
KAFASI OLMAYAN YAKILMIŞ VÜCUT: 1023. haftamızda, yaratılan bu türel kara deliğe çekilmek istenen Dargeçit davasında adalet istiyoruz. 29 Ekim-8 Kasım 1995 tarihleri ortasında Mardin/Dargeçit’te ağır silahlı askerler ve korucular tarafından yapılan mesken baskınlarında dört çocuk, iki lise öğrencisi ve iki bayanın da ortalarında olduğu çok sayıda kişi gözaltına alındı. Gözaltına alınanlar Dargeçit Jandarma Taburuna götürüldü. Gözaltında tutulanlardan kimileri bir müddet sonra özgür bırakıldı. Fakat 12 yaşındaki Davut Altunkaynak, 13 yaşındaki Seyhan Doğan, 16 yaşındaki Nedim Akyön, 19 yaşındaki Mehmet Emin Aslan, 20 yaşındaki Abdurrahman Olcay, 21 yaşındaki Abdurrahman Coşkun ve 57 yaşındaki Süleyman Seyhan’dan bir daha haber alınamadı. Onları soran ailelerine “Sorgu sonrası hür bıraktık, dağa gitmişler” karşılığı verildi. Olaydan 4 ay sonra 6 Mart 1996 tarihinde, Süleyman Seyhan’ın başı olmayan yakılmış vücudu bir kuyuda bulundu.
İŞKENCE İZLERİ TAŞIYAN KEMİKLER: Seyhan’ın bulunmasından iki gün sonra da onun bulunduğu yer hakkında ailesine bilgi verdiği ve taburda yaşananları üst makamlara aktarma potansiyeli taşıdığı gerekçesiyle, Dargeçit Jandarma Taburunda misyonlu uzman çavuş Bilal Batırır da kaybedildi. Evlatlarını bulmak için ailelerin yaptıkları cürüm duyuruları faal bir biçimde soruşturulmadan takipsizlikle sonuçlandı. Ailelerin ve İnsan Hakları Derneği’nin 29 Mayıs 2009 tarihli başvurusu ve İHD Mardin Şubesi’nin eforu sonucunda Dargeçit Cumhuriyet Başsavcılığı belgeyi yine açtı ve soruşturma başlattı. Savcılığın yürüttüğü soruşturma kapsamında Dargeçit kayıplarının gözaltında öldürülerek kuyulara gömüldüğü gerçeği ortaya çıktı. 2012–2013 ve 2015 tarihleri ortasında şahit beyanlarına dayanarak yapılan hafriyatlar sonucunda, gözaltına alınan bireylerin ağır azap izleri taşıyan kemiklerine ulaşıldı.
18 SANIK BERAAT ETTİ: Savcılığın hazırladığı iddianame mahkeme tarafından kabul edildi. Adıyaman 1. Ağır Ceza Mahkemesi’nde görülen davada yedi Dargeçitli’nin ve uzman çavuş Bilal Batırır’ın nasıl ve kimler tarafından kaybedildikleri tüm ayrıntılarıyla mahkeme kayıtlarına geçti. Dava belgesinde sanıkların sorumluluğuna işaret eden birbiriyle dengeli çok sayıda şahit beyanı ve bu beyanları destekleyen kanıtlar yer aldı. Lakin mahkeme, 4 Temmuz 2022 tarihinde periyodun Mardin Jandarma Komando Tabur Kumandanı Hurşitİmren, Dargeçit İlçe Jandarma Kumandanı Mehmet Tire, Dargeçit Jandarma Karakol Kumandanı Mahmut Yılmaz ile uzman çavuş ve koruculardan oluşan 18 sanığın beraatine karar verdi.
HATIRLAMAKTAN VAZGEÇMEYECEĞİZ: Karara karşı Gaziantep Bölge Adliye Mahkemesi’ne yapılan istinaf talebi 7 Mayıs 2024 tarihinde reddedildi. Bunun üzerine Yargıtay’a yapılan temyiz başvurusu ise hala sonuçlanmadı. 1023. haftamızda Yargıtay’a sesleniyoruz: Adliye mahkemelerince verilen karar ve kararların son inceleme mercii olarak yargılama faaliyetinin, hukuk devleti gereklerine uygun biçimde gerçekleştirilmesini sağlama misyonunuzu yerine getirin. İncelemekte olduğunuz Dargeçit evrakını insan hakları ve kozmik hukuk pahaları ışığında, bağımsız ve insan onuruna uygun bir yaklaşımla sonuçlandırın. Kaç yıl geçerse geçsin; Dargeçit’te kaybedilenler için, adalet istemekten, devletin üniversal hukuk normları içinde hareket etmek zorunda olduğunu hatırlatmaktan vazgeçmeyeceğiz.